Rek en Strek

Onthou jy as laerskool kind hoe jul in LO arms geswaai het en afgebuk het om jul tone te raak? Het jy ooit gewonder hoekom julle dit doen? Voor elke netbal/hokkie ens wedstryd het juffrou ons laat STREK.  Wel vir die wat nog wonder wat die doel van hierdie swaai en buig en strek is – laat ek vandag vir julle hierdie raaisel oplos!

Strekking het te doen met ons SOEPELHEID.  Wat is soepelheid? Dit is ons vermoëns om ‘n gewrig of reeks van gewrigte maklik en egalig deur ‘n volle bewegingsomvang te beweeg.  Bewegings omvang is met ander woorde die volle bewegings potensiaal van ‘n gewrig. 

Die handhawing van volle, onbeperkte bewegingsomvang is belangrik vir normale alledaagse aktiwiteite.  Dit stel ons in staat om pynvry te kan buk,draai en rek sodat ons daaglikse aktiwiteite kan uitvoer.

Watter faktore beïnvloed ons soepelheid?

• Benige strukture kan die bewegingsomvang beperk. 
• Oormatige vet kan die vermoë om deur jou volle bewegingsomvang te beweeg beïnvloed aangesien dit beweging beperk. 
• Spiere en hul tendons is meeste van die tyd verantwoordelik vir die beperking in bewegingsomvang. 
• Bindweefsel rondom die gewrig, soos ligament op die gewrigs kapsule, is vatbaar vir beserings.  Tydens immobilisasie van ‘n gewrig na ‘n besering/operasie verloor hierdie strukture hul elastisiteit. 

Strekking kan die elastisiteit van spiere verhoog of die lengte wat ‘n spier kan strek.

Ons kry verskillende vorme van strekking en ons gaan nou ‘n paar bespreek.

• Ballistiese strekke
• Statiese strekke
• PNF strekke

Ballistiese strekke:

Die spier word gestrek tot na aan sy limiet, en dan verder gestrek met ‘n “bouncing” beweging.  Dit moet liefs uitgevoer word deur gekondisioneerde individue om beserings te voorkom.

Statiese strekke:

Die strek posisie word stadig en beheersd verkry en dan word die posisie gehou vir 30-60 sekondes.  Jy moet geen ongemak ervaar wanneer jy hierdie tipe strek doen nie.  Hierdie vorm van strekking plaas die minste spanning op die spier en is daarom baie veilig om te doen.  Dit is ook maklik om te doen en jy het nie ‘n maat nodig nie.

Proprioseptiewe neuromuskulêre fassilitering (PNF) strekke:

Hierdie strekke word verkry deur die afwisseling van kontraksie en ontspanning van beide die agonis en die antagonistiese spiere. 

Agonis – Spier wat saamtrek om beweging te veroorsaak.

Antagonis – Spier wat gestrek word.

(Bv Bicep en tricep)

Hierdie vorm van strekking toon die hoogste toenames in soepelheid teenoor ander tegnieke.  Dit moet uitgevoer word met ‘n persoon wat bewus is van die risikos van hierdie tegniek.

Aanbevelings vir effektiewe strekking:

• ‘n Ligte opwarming voor strekking verhoog weefsel temperatuur en fasiliteer strekking.  Soos bv fietsry of stap/draf.
• Maak seker jy voer die strek korrek uit om beserings te voorkom.
• Strekking moet altyd pyn vry wees!  Pyn is ‘n teken dat iets fout is en moet nie geïgnoreer word nie!
• ‘n Stadige, beheerde strek moet vir ‘n minimum van 10-15 sekondes gehou word. 
• Wees versigtig wanneer jy strekke doen vir die nek en laerug.
• Strekke vanuit ‘n sittende posisie verminder die lading op die laerug asook risiko vir besering.
• Strek die spiere wat styf en ingeperk is.
• Versterk die spiere wat swak en verleng is.
• Normale asemhaling is belangrik tydens strekking – moenie jou asem ophou nie.
• Strekke moet ten minste 3 dae ‘n week gedoen word om verbeterings te sien.

Kom ons maak tyd vir ‘n goeie strek sessie!  Dit voel dalk soos onnodige “admin” maar jy sal nooit spyt wees jy het dit gedoen nie!